Jongeren die 18 jaar worden

Jongeren die 18 worden, krijgen te maken met financiële en juridische veranderingen. Een goede voorbereiding voorkomt problemen, vooral bij jongeren die ook na hun 18e ondersteuning nodig hebben. Als jeugdprofessional speel je hierbij een belangrijke rol.

Vanaf hun 18e zijn jongeren wettelijk volwassen. Ze worden zelf verantwoordelijk voor hun financiën, zorg en andere regelzaken. Voor jongeren met een verstandelijke beperking, psychische kwetsbaarheid of een klein netwerk is deze overgang extra ingrijpend.

Financiële verantwoordelijkheid

De jongere moet een eigen zorgverzekering afsluiten en krijgt eventueel te maken met zaken zoals:

• DigiD
• studiefinanciering
• huurtoeslag
• Inschrijven bij woningcorporatie(s) 

Einde jeugdhulp via de Jeugdwet

De hulp via de Jeugdwet stopt automatisch op de 18e verjaardag. Eventuele vervolgzorg moet worden geregeld via andere wetten, zoals:

• Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015): begeleiding, dagbesteding, huishoudelijke hulp
• Participatiewet: ondersteuning richting werk en inkomen
• Zorgverzekeringswet: ggz
• Wet langdurige zorg (Wlz): voor jongeren met een blijvende, intensieve zorgbehoefte

Mogelijke verlenging van jeugdhulp

In uitzonderlijke gevallen kan jeugdhulp worden verlengd. De ondersteuning valt dan nog steeds onder de Jeugdwet. Dit kan maximaal tot de leeftijd van 23 jaar. De gemeente kan verlenging eventueel toestaan als:

• De jeugdhulp is al gestart en nog niet afgerond op het moment dat de jongere 18 wordt.
• Voor de 18e verjaardag is al bepaald dat de jongere jeugdhulp nodig heeft.
• De jongere heeft vóór de 18e verjaardag jeugdhulp gehad en heeft binnen een half jaar opnieuw hulp nodig.
• De jongere kan geen passende hulp krijgen via andere wetten, zoals de Wmo, Wlz of Zorgverzekeringswet.

De gemeente beoordeelt of verlengde jeugdhulp mogelijk is. 

Bereid je op tijd voor

Start minimaal 6 maanden vóór de 18e verjaardag van jouw cliënt met de voorbereiding. Zo voorkom je dat zorg uitvalt of belangrijke regelzaken blijven liggen. Bespreek samen met de jongere (en/of gezin):

• Welke hulp is nog nodig?
• Welke wet of regeling past daarbij?
• Wat moet er geregeld worden en door wie?
• Heeft de jongere ondersteuning nodig bij het doen van aanvragen of bij zelfstandig wonen?

Werk samen voor een soepele overgang

Om de ondersteuning goed te laten doorlopen, is het belangrijk dat betrokken professionals op tijd en goed met elkaar afstemmen. Betrek daarom tijdig de juiste partijen. Denk aan:

• Wmo-consulenten
• Wijkteams
• School of opleiding
• Zorgaanbieders